پایگاه خبری تحلیلی واژه – قمر طالبی: در روزهای سرد زمستان، حیوانات به ویژه سگها و گربه های بدون صاحب، پرندگان شهری و برخی گونه های حیات وحش که به دلیل برف و یخبندان دسترسی کمتری به غذا دارند، بیش از سایر فصول با کمبود منابع غذایی مواجه می شوند. بسیاری از شهروندان با احساس مسئولیت، بخشی از غذای خانگی یا غذای مخصوص حیوانات را در اختیار آنها قرار می دهند. برخی گروههای داوطلبانه نیز با برنامه ریزی منظم، در نقاط مشخص غذاگذاری می کنند و حتی برای ساخت پناهگاه های موقت اقدام می کنند.
یکی از شهروندان تبریزی که هر زمستان به همراه خانواده اش در پارک محله غذا می گذارد، در این باره می گوید: «دیدن حیوانی که در سرما گرسنه مانده، واقعا سخت است. ما سعی می کنیم غذای خشک مناسب تهیه کنیم و در ظرفهای تمیز بگذاریم. این کار برای ما نوعی مسئولیت اجتماعی است.» چنین روایتهایی نشان می دهد که انگیزه اصلی مردم، کمک و کاهش رنج حیوانات است.
با این حال، کارشناسان محیط زیست و دامپزشکان تاکید می کنند که غذا دادن به حیوانات، اگر بدون آگاهی و رعایت اصول انجام شود، می تواند پیامدهای ناخواسته ای داشته باشد؛ از تجمع بیش از حد حیوانات در یک نقطه گرفته تا انتقال بیماریها و حتی تغییر رفتار طبیعی گونه ها. در این میان، نقش آموزش و اطلاع رسانی بیش از پیش اهمیت پیدا می کند.
در همین راستا دکتر جواد سلطانی، دامپزشک ضمن قدردانی از نیت خیرخواهانه مردم، بر ضرورت رعایت اصول علمی تاکید می کند. او می گوید: «کمک به حیوانات در فصل زمستان اقدامی انسانی و قابل احترام است، اما باید آگاهانه انجام شود. غذا دادن نامناسب می تواند باعث مشکلات گوارشی، مسمومیت و حتی مرگ حیوانات شود.»
به گفته دکتر سلطانی، یکی از اشتباهات رایج دادن غذای خانگی شور، چرب یا ادویه دار به حیوانات است.او در این باره توضیح می دهد: «سیستم گوارشی حیوانات، به ویژه سگها و گربه ها، با انسان متفاوت است. باقیمانده غذاهای انسانی، استخوانهای پخته یا مواد شیرین می تواند برای آنها خطرناک باشد. بهترین گزینه، استفاده از غذای خشک مخصوص یا غذاهای ساده و پخته بدون نمک و ادویه است.»
این دامپزشک همچنین به اهمیت آب سالم اشاره می کند: «در زمستان بسیاری از منابع آب یخ می زنند. گذاشتن ظرف آب تازه و بررسی روزانه آن می تواند به بقای حیوانات کمک زیادی کند. البته باید توجه داشت که ظروف در محلهای امن و دور از رفت و آمد خودروها قرار داده شوند.»
از سوی دیگر، برخی کارشناسان محیط زیست نسبت به غذا دادن به حیات وحش در خارج از چارچوبهای مشخص هشدار می دهند. آنها معتقدند که این کار می تواند وابستگی حیوانات وحشی به انسان را افزایش داده و تعادل اکوسیستم را بر هم بزند. دکتر سلطانی در این باره توضیح می دهد: «غذا دادن به حیوانات وحشی، به خصوص در مناطق حفاظت شده، باید فقط با هماهنگی نهادهای مسئول انجام شود. برای حیوانات شهری مانند سگها و گربه های بدون صاحب، غذاگذاری کنترل شده و هدفمند می تواند مفید باشد، اما در مورد حیات وحش شرایط متفاوت است.»
در سالهای اخیر، برخی شهرداری ها و سازمانهای مردم نهاد تلاش کردهاند با تدوین دستورالعمل های مشخص، این حرکت مردمی را ساماندهی کنند. ایجاد ایستگاه های مشخص غذاگذاری، عقیم سازی و واکسیناسیون حیوانات شهری و آموزش شهروندان از جمله اقداماتی است که می تواند هم به رفاه حیوانات و هم به سلامت جامعه کمک کند.
دکتر سلطانی بر نقش رسانه ها در این زمینه تاکید دارد و می گوید: «آموزش عمومی بسیار مهم است. اگر مردم بدانند چه غذایی مناسب است، کجا باید غذا بگذارند و چگونه از تجمع بیش از حد جلوگیری کنند، بسیاری از مشکلات حل می شود. ما به جای منع کامل، باید فرهنگ سازی کنیم.»
دکتر سلطانی سخنان خود را اینگونه پایان می دهد: «مهربانی زمانی ماندگار و اثرگذار است که با آگاهی همراه باشد.»
انتهای پیام
به اینستاگرام، تلگرام، ایتا و روبیکای واژه بپیوندید.