به گزارش واژه، در خاطرات زندهیاد مرتضی احمدی که به پدربزرگ طهرون معروف بود، میتوانستی بسیاری از اولینها را پیدا کنی؛ اولین های دوبله در ایران، اولین نمایش رادیویی، اولین تلهتئاتر و اولین برنامه طنز صبحهای جمعه رادیو، همه و همه در کلام او پیدا میشد.
زندهیاد مرتضی احمدی از جمله هنرمندان پیشکسوت تئاتر، تلویزیون و سینما بود که علاوه بر حضور درخشان در حوزه بازیگری و دوبلاژ، یکی از پژوهشگران و تدوینگران فعال ضربیخوانی یا ترانههای طنز روحوضی بوده است؛ ترانههایی که با یاری جستن از زبانی شادیآور و طربانگیز به نوعی زبان مردمی بوده که از دست مشکلات جامعه خود به تنگ آمده و با قالبی شعرگونه از زبان هنرمندان آن سالهای خود، نقل می کردند.
زندهیاد مرتضی احمدی خواندن ۴۰۰ ترانه ضربی را در کارنامه کاری خود ثبت کرد. این هنرمند باسابقه توانست در دوران عمر با عزت خود چند کتاب تألیفی را هم در زمینه فرهنگ مردم تهران همچون «فرهنگ بر و بچههای ترون» و «پرسه در احوالات ترون و ترونیا» منتشر کند.
او در سال ۱۳۰۳ در جنوب تهران به دنیا آمد. برای تحصیل، ابتدا به مکتب و سپس به دبستان منوچهری در میدان گمرک رفت و بعد از آن به دبیرستان های «شرف» و «روشن» رفت.
این هنرمند فقید برای اولین بار به سبک بیات تهران در پیش پردهها آواز خواند. احمدی در سال ۱۳۲۳ در رادیو تهران، چندی بعد در رادیو ایران و بعد از آن در رادیو و تلویزیون ایران به کار کردن پرداخت تا برنامههای کمدی اجرا کند.
او در دورههای مختلفی در رادیو کار کرد و از جمله تیپی به نام «بابا جاهل گریان» را زنده کرد و به سبکهای مختلف ترانه و آواز خواند. در فروردین ۱۳۵۳ نقش اولِ سریال پربیننده «هردمبیل»، نوشته پرویز خطیبی را بازی کرد. در نظرخواهی از مردم در سال ۱۳۵۶ بهعنوان محبوبترین هنرپیشه رادیو انتخاب شد.
از ماندگارترین آثار احمدی میتوان به کار صدایی (نوعی دوبله) او در مجموعه «پینوکیو» اشاره کرد که در آن در نقش «روباه مکار» صداپیشگی کرده است.
«آرایشگاه زیبا»، «کتوشلوار خواستگاری»، «دانیومن» و… از کارهای تلویزیونی مرتضی احمدی است. او در انیمیشن «شکرستان» هم صداپیشگی کرده بود.
مرحوم احمدی در کتاب «پَرسه در احوالات تِرون و تِرونیا»، از زادگاه خود در جنوب تهران و از مکانها و آثار دیدنی تهران قدیم و خاطره هایی که از آنها در حافظهاش باقی مانده بود نیز سخن گفته بود.
ترانه «شب های چله» با صدای زنده یاد مرتضی احمدی را می توانید در فایل زیر گوش دهید:
خبرگزاری ایسنا