پایگاه خبری تحلیلی واژه – قمر طالبی: آتش‌بازی‌های مهیج که روزگاری به رسم کهن در میان خانواده‌ها اجرا می‌شد، اکنون جای خود را به انفجارهای مهیب مواد محترقه و ترقه‌های خطرناک داده است که هر ساله جان بسیاری را تهدید می‌کند.
چرا چهارشنبه‌سوری به بحران تبدیل شده است؟
چهارشنبه‌سوری که زمانی با روشن کردن آتش‌های کوچک و پریدن از روی آن همراه بود، امروزه به دلیل ورود مواد محترقه صنعتی و خطرناک، به صحنه‌ای از انفجارهای مهیب تبدیل شده است. در بسیاری از موارد، کودکان و نوجوانان بدون آگاهی از خطرات این مواد، اقدام به خرید و استفاده از آن‌ها می‌کنند. متأسفانه، بسیاری از این مواد محترقه از کشورهای دیگر به صورت غیرقانونی وارد کشور شده و در بازارهای محلی به فروش می‌رسند.
یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش این بحران، دسترسی آسان به مواد محترقه خطرناک است. باوجود هشدارهای مقامات امنیتی و پزشکی، بسیاری از خانواده‌ها هنوز نسبت به خطرات این مواد آگاهی کافی ندارند. برخی از والدین نه تنها نظارت کافی بر فعالیت‌های فرزندان خود ندارند، بلکه حتی گاهی خودشان نیز در خرید این مواد نقش دارند. این مسئله باعث شده است که چهارشنبه‌سوری از یک جشن سنتی، به بحرانی جدی در حوزه سلامت و امنیت عمومی تبدیل شود.
آذربایجان شرقی؛ صدرنشین حوادث چهارشنبه‌سوری امسال
سخنگوی مرکز اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی تبریز در این باره اظهار کرد: آذربایجان شرقی در اسفند ماه امسال رتبه نخست تعداد مصدومان حوادث چهارشنبه آخر سال را به خود اختصاص داده است.
وحید شادی‌نیا با اشاره به آمار مصدومان از اول تا ۱۷ اسفند سال جاری گفت: در این مدت ۳۷ نفر در استان بر اثر آتش‌سوزی و ترقه‌بازی مصدوم شده‌اند که این آمار آذربایجان شرقی را در صدر حوادث چهارشنبه آخر سال کشور قرار داده است.
آمار نگران‌کننده چهارشنبه‌سوری؛ دو فوتی در آذربایجان شرقی
شادی‌نیا افزود: از مجموع ۱۳۸ مصدوم این حوادث در کشور، ۱۳۰ نفر مرد و ۸ نفر زن بوده‌اند. همچنین متأسفانه ۳ نفر شامل ۲ مرد و یک زن در اثر انفجار مواد محترقه جان خود را از دست داده‌اند که دو فوتی مربوط به آذربایجان شرقی هستند.
وی درباره وضعیت مصدومان توضیح داد: از میان مصدومان ۱۰۰ نفر درمان و ترخیص شده‌اند، ۳۰ نفر همچنان بستری هستند و ۷ نفر نیز در محل حادثه درمان شده‌اند.
میانگین سنی مصدومان چهارشنبه‌سوری؛ از کودک ۵ ساله تا پیرزن ۷۵ ساله
شادی‌نیا میانگین سنی مصدومان ترقه‌بازی در این مدت را ۱۹ سال اعلام و اضافه کرد: کم‌سن‌ترین آن‌ها پسر ۵ ساله و مسن‌ترین فرد، پیرزن ۷۵ ساله است.
به گفته سخنگوی اورژانس آذربایجان شرقی در این حوادث ۲۰ نفر دچار قطع عضو شده‌اند، ۲۲ نفر از ناحیه چشم آسیب دیده‌اند و ۷۴ نفر نیز دچار انواع سوختگی شده‌اند.
افزایش ۴۳ درصدی قطع عضو در حوادث چهارشنبه‌سوری
وی هشدار داد که میزان قطع عضو در مقایسه با سال گذشته ۴۳ درصد افزایش یافته است.
آذربایجان شرقی، دومین استان پرمصدوم چهارشنبه‌سوری ۱۴۰۲
شادی‌نیا در ادامه یادآور شد: در حوادث چهارشنبه آخر سال ۱۴۰۲ آذربایجان شرقی پس از تهران در رتبه دوم کشور از نظر تعداد مصدومان قرار داشت و در مجموع ۵۰۸ نفر در استان به دلیل انفجار مواد محترقه آسیب دیدند.
سخنگوی اورژانس آذربایجان شرقی از خانواده‌ها خواست تا بیش از پیش مراقب فرزندان خود، به‌ویژه نوجوانان باشند و تأکید کرد که کوچک‌ترین بی‌احتیاطی و بی‌توجهی به مسائل ایمنی می‌تواند منجر به حوادث تلخ و جبران‌ناپذیر شود.
وی همچنین با ابراز نگرانی از فروش آزادانه انواع ترقه‌های انفجاری خطرناک در بازارها و مغازه‌ها، خواستار اقدامات جدی و بازدارنده از سوی نهادهای انتظامی و قضایی شد و گفت: سودجویان به‌صورت علنی اقدام به خرید، فروش و توزیع مواد آتش‌زا و انفجاری در مکان‌های عمومی و بازارهای استان می‌کنند.
چه باید کرد؟
شادی‌نیا با اشاره به افزایش آمار مصدومان و جان‌باختگان حوادث چهارشنبه‌سوری تأکید کرد: ضرورت اقدامات پیشگیرانه و آگاه‌سازی عمومی بیش از پیش احساس می‌شود.
وی افزود: برای کاهش حوادث و آسیب‌ها، برخی راهکارهای پیشنهادی وجود دارد که می‌تواند تأثیر بسزایی در جلوگیری از این حوادث داشته باشد.
سخنگوی اورژانس آذربایجان شرقی ادامه داد: یکی از این راهکارها آموزش عمومی است. مدارس، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌توانند با تولید محتوای آموزشی و برگزاری جلسات برای والدین و دانش‌آموزان، خطرات ترقه‌بازی و مواد محترقه را به طور جدی تبیین کنند. این آموزش‌ها نقش مؤثری در کاهش حوادث خواهند داشت.
وی همچنین بر لزوم کنترل بازار تأکید کرد و گفت: نهادهای نظارتی باید به صورت جدی‌تر با فروشندگان غیرمجاز برخورد و از توزیع مواد محترقه در بازارهای عمومی جلوگیری کنند. ورود مواد محترقه قاچاق به کشور باید با قوانین سختگیرانه‌تر کنترل شود.
شادی‌نیا خاطر نشان کرد: افزایش تدابیر امنیتی از دیگر اقدامات ضروری است. حضور بیشتر نیروهای انتظامی در محله‌ها و خیابان‌ها در روزهای منتهی به چهارشنبه‌سوری می‌تواند از وقوع حوادث جلوگیری کند. ایجاد گشت‌های ویژه برای نظارت بر فروشندگان غیرمجاز نیز تأثیر قابل‌توجهی در کاهش دسترسی افراد به مواد خطرناک خواهد داشت.
وی در ادامه با اشاره به جایگزین‌های ایمن گفت: برگزاری جشن‌های ایمن در محیط‌های کنترل‌شده مانند پارک‌ها و فرهنگسراها می‌تواند راهکاری مناسب برای کاهش خطرات باشد. همچنین استفاده از نورافشانی و نمایش‌های آتش‌بازی حرفه‌ای که تحت نظارت سازمان‌های مربوطه اجرا می‌شوند، می‌تواند جایگزینی مناسب برای مواد محترقه خطرناک باشد.
سخنگوی اورژانس آذربایجان شرقی همچنین بر اهمیت وضع قوانین بازدارنده تأکید کرد و افزود: اعمال جرایم سنگین برای توزیع‌کنندگان و فروشندگان مواد محترقه خطرناک می‌تواند به کاهش این بحران کمک کند. علاوه بر این، خانواده‌ها نیز باید در برنامه‌های آموزشی و بازدارنده مشارکت داشته باشند تا از آسیب دیدن فرزندانشان جلوگیری کنند.
وی در خاتمه گفت: چهارشنبه‌سوری به عنوان یک جشن ملی و کهن ایرانی، نباید به فاجعه‌ای دردناک برای خانواده‌ها تبدیل شود. لازم است که با همکاری خانواده‌ها، مسئولان و رسانه‌ها، این سنت دیرینه را از خطراتی که در سال‌های اخیر تهدیدش کرده است، نجات دهیم و آن را به جشن واقعی آتش و نور بدل کنیم. تنها از این طریق می‌توانیم این مناسبت را دوباره به یک شب شاد و ایمن برای همگان تبدیل کنیم.
به پیج اینستاگرام ، کانال تلگرام و ایتا “واژه” بپیوندید.