پایگاه خبری تحلیلی واژه | سعید محمدپور: در روزهای اخیر ساز و کار انتخاب وزرا و اعضای کابینه دکتر پزشکیان در فضای عمومی جامعه منتشر گردید که واکنشهای مختلفی در این خصوص از سوی اهالی سیاست و فعالین اجتماعی را شاهد بودیم که عمدتا معطوف به منتخبین کارگروه ها بود تا اصل موضوع.
به نظر می رسد لابلای تحلیل های صورت گرفته نسبت به لیست اعضای کارگروه ها، اصل ابتکار صورت گرفته برای تمهید مقدمات انتخاب کابینه مغفول مانده است. در راستای تبیین ابعاد مختلف این نوآوری سیاسی و اجتماعی، به نظر نگارنده چندین نکته قابل تامل است:
۱- ساز و کار اتخاذی از سوی منتخب چهاردهم ریاست جمهوری برای اولین بار است که بدین شیوه رخ می دهد، به نحوی که رییس جمهور منتخب قبل از معرفی رسمی اعضای کابینه، در تلاش است شیوه انتخاب اعضای کابینه را از “شخص محوری” به “شاخص نگرى” ارتقاء داده و در قالب یک سازوکار شفاف، عموم مردم را از روند و شیوه هاى انتخاب وزرا مطلع نموده و جامعه نخبگانی را در فرایند انتخاب خویش که حق و تکلیف رئیس جمهور است، دخیل کند.
با مدنظر قرار دادن ترکیب کارگروه ها و نحوه چینش آنها، به نظر می رسد رییس جمهور منتخب در تلاش است تا علاوه از اطلاع رسانی، از مشارکت واقعی اقشار مختلف در تصمیم سازى و حتى تصمیم گیری با معرفی و دخالت در روند بررسی کاندیداها بهره بگیرد، از این رو صرف تشکیل کارگروه با اعضا و حدود اختیارات و سنجه هاى مشخص، فی نفسه اتفاق مبارکی است، چراکه علاوه بر امکان بهره گیری از خرد جمعی برای کاهش ضریب خطا، این امر در امتداد شعارهای انتخاباتی دکترپزشکیان است که شفافیت، شایسته سالاری ، تخصص گرایی، مشارکت عمومی و دوری از ضد و بند های جناحی و قومی در مسائل کلان مدیریتی رادر فرض انتخاب نوید داده است.
۲- با توجه به اینکه فرایند معرفی و انتخاب وزرا در معرض دید عموم قرار گرفته است، قاعدتا به طور طبیعی، مطالبه گری، انذار و نقد دولت حتی قبل از تشکیل شروع شده است که این موضوع نیز امر ممدوحی بوده و قدمی رو به جلو در تقویت جمهوریت نظام محسوب می گردد که یکی از شاخصه های مهجور مانده در سپهر سیاسی کشور است.
۳- در تشکیل دولتهای گذشته، معمولا فاصله بین انتخاب رییس جمهور و معرفی رسمی وزرا به مجلس شورای اسلامی را گمانه زنی ها و شایعات پر می کرد و فرد منتخب، به جهت عدم شفافیت سازوکارها، همیشه این امکان را داشت که با تکذیب و رد ساده موضوع، خود را از آسیب نقادی ها دور کند، ولی دکترپزشکیان علی رغم اطلاع از این امکان، منافع و مصالح بزرگتری را مد نظر قرار داده و با انتشار عمومی مشخصات اعضای کارگروه ها و شاخص های مورد نظر، شیوه کار خود را در معرض نقد قرار داده است .
این موضوع نیز نشانگر شجاعت و صداقت رییس جمهور است ، چرا که در اشرافیت ایشان به آداب سیاست تردیدی وجود ندارد، ولی ترجیح می دهد با مردم خود سیاست بازى نکند.
نکات مثبت مذکور مانع از طرح ایراد ترکیبی کارگروه ها و شاید برخی ساز و کارها نیست، اما نگارنده معتقد است اقدامات معنونه گامی رو به جلو و اقدامی درخور تحسین است و شایسته نیست در فضای سراسر نقد که عموما معطوف به ترکیب کارگروه هاست، محاسن و مزایای بسیار بزرگ اقدام مورد بحث در حاشیه قرار گیرد، به نحوی که فضای سنگین نقد و گاها مچ گیری ها به جای دست گیری، اقدام کننده را از توجیه پذیری اقدامات مشابه که در راستای شفافیت انجام میپذیرد، منصرف کند .
تمسک به قاعده انصاف ایجاب می کند که بپذیریم که هر اقدام خوبی که برای نخستین بار انجام می پذیرد، ممکن است واجد نقاط ضعفی نیز باشد و رویکرد حرفه ای آن است که نبایستی با تمرکز بر نقاط ضعف، از ماهیت مثبت و حرکت رو به جلوى اقدام که آغازگر حرکتی بزرگ است، غافل شویم.