به گزارش واژه، احمد حمزه زاده افزود: تا پیش از این، تاریخ باستانی منطقه آذربایجان بر اساس یافته های باستان شناسی در منطقه خداآفرین به ۶ هزار و ۵۰۰ سال قبل باز می گشت که با بررسی های علمی و کاووش های جدید در «لیلان» به این مبداء تاریخ ۲ هزار و ۵۰۰ سال افزوده شد.
حمزه زاده با اشاره به اینکه گمانه لایه نگاری و ۱۳ گمانه تعیین عرصه و حریم در بخش «لیلان» شهرستان ملکان، ایجاد و مورد کاوش قرار گرفت که نتایج جالب توجهی و ارزشمندی را به همراه داشت، اضافه کرد: گمانه های لایه نگاری نشان داد که استقرار بشر در این محوطه از آغاز دوران نوسنگی با سفال در حدود ۶ هزار و ۸۰۰ تا یکهزار و ۷۰۰ پیش از میلاد، آغاز ده و به مدت حدود هزار سال از پنچ هزار و ۸۰۰ تا پنج هزار و ۷۰۰ پیش از میلاد ادامه یافته است.
وی ادامه داد: کاووش های تپه «لیلان» روشن کرد که این محوطه به همراه محوطه همجوار آن یعنی «تپه چمن»، قدیمی ترین روستاهای نوسنگی آذربایجان هستند؛ تپه لیلان یک روستای بسیار بزرگی به وسعت حدود ۴ هکتار را شامل می شود که دارای ۹ متر نهشته و آثار فرهنگی متعلق به دوره نوسنگی است و از این حیث این محوطه را در زمره شاخص ترین و بزرگترین روستاهای آغازین نوسنگی غرب آسیا و شمال غرب ایران قرار می دهد.
حمزه زاده یادآور شد: با توجه به قدمت آثار تحتانی، محوطه تپه لیلان و تپه چمن را می توان قدیمی ترین روستاهای نوسنگی با سفال در شمال غرب ایران به شمار آورد که این به فاصله ۷۰۰ متری از یکدیگر شکل گرفته اند و با توجه به بررسی های سطحی در تپه چمن و کاوش در تپه لیلان می توان این گونه احتمال داد که ابتدا جوامع نوسنگی این دشت در حوالی هفت هزار سال پیش از میلاد در تپه چمن مستقر شده اند و پس از حدود ۳۰۰ سال استقرار این محوطه ترک شده و در تپه لیلان سکونت به مدت یک هزار سال ادامه یافته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، توجه به موضوع کاوش های باستان شناسی را از جمله رویکردهای مهم این مجموعه بیان و اضافه کرد: در این زمینه هماهنگی لازم و کافی با پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور به انجام می رسد که برنامه های جدید و جامعی در این رابطه تعریف و تدوین شود.
حمزه زاده، حفاظت و حراست از میراث فرهنگی و تاریخی را جزو رسالت های اصلی و مهم اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی بیان کرد و گفت: در این راستا تشکل های مردمی در قالب میراث‌بانان افتخاری در سطح شهرها و بخش های مختلف استان، ایجاد و فعال شده اند که در حقیقت این تشکل ها به عنوان بازوان اصلی و محوری سازمان عمل می کنند.
وی با تاکید بر نقش مهم رسانه های گروهی و جامعه خبری در حراست و میراث داری حوزه فرهنگ و تاریخ، یادآوری کرد: بدون تردید خبرنگاران بهترین رابطان میراث فرهنگی می توانند عمل کنند که در این راستا از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این فعالان حوزه خبر و رسانه کارت میراث‌بانی اعطا می شود.
شهر «لیلان»، جنوبی‌ترین شهر آذربایجان شرقی و مرکز اداری بخش لیلان از توابع شهرستان ملکان است که در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب شرق ملکان، ۱۶۳ کیلومتری جنوب غرب تبریز و ۶۷۸ کیلومتری شمال‌غرب تهران واقع شده است.