پایگاه خبری تحلیلی واژه – جمال بیک زاده: کتب خطی ارزشمندی، زنده مانده از حوادث دوران مختلف تاریخ، در مخزن نگهداری نسخه های‌خطی کتابخانه مرکزی تبریز، تاریخ دیرین منطقه آذربایجان شرقی را روایت می کنند.
از میان این کتب “انجیل رسولان” طولانی ترین راه را طی کرده و یکی از قدیمی ترین اناجیل جهان شناخته شده است.
این نسخه 1100 سال پیش در منطقه آذربایجان در نزدیکی ارومیه بر روی پوست ماهی کتابت شده و مورد استفاده آشوریان‌این منطقه بوده است.
این نسخه متنی کامل دارد و به زبان آشوری و با لهجه و حروف سریانی معروف به لهجه و حروف ادسادرها کتابت شده است و به گفته کارشناس نسخ خطی کتابخانه مرکزی تبریز، قسمت اول و آخر این نسخه خطی حدود 800 سال قبل توسط داوود ابن ملک شاه در نزدیکی دریاچه اورمیه در روستایی به نام “موشاوا” مرمت شده است.
در بالای صفحات این انجیل کلمه رسولان با رنگ قرمز نوشته شده است. در مجموع این انجیل 254 ورق دارد و هر صفحه آن شامل 30 سطر است.
80 سال پیش آخرین مالک این کتاب ارزشمند قصد داشت آن را در خارج از ایران بفروشد اما دولت وقت با اطلاع از این موضوع، مانع این کار می شود و کتاب را تحویل انجمن ایالتی آذربایجان می دهند سپس این میراث ارزشمند در اختیار کتابخانه ملی تبریز قرار می گیرد.
در خصوص ارزش مادی این انجیل و مشتریان بین المللی آن حرف ها و حدیث های زیادی دهان به دهان می شود. می گویند نمایندگان واتیکان بارها پیشنهاد خرید این انجیل را به کتابخانه‌ی تبریز ارائه کرده و حاضر بودند برای خرید آن، یک چک سفید ارائه کنند!
اکبر تقی پور، کارشناس نسخ خطی کتابخانه مرکزی تبریز در خصوص این مغلطه رایج که انجیل رسولان پشتوانه پول ملی به شمار می آید، می گوید: “انجیل رسولان” پشتوانه پول ملی نبوده و این موضوع صحت ندارد. اما این شایعه از آنجا پدید آمده که این نسخه خطی، سال‌ها قبل به منظور امنیت بیشتر در امانت بانک نگهداری شده است و همین موضوع باعث به وجود آمدن این سوتفاهم شده است.
بر اساس این گزارش، “انجیل رسولان” دوشنبه 5 شهریور 1397 طی برنامه‌ای توسط اسقف اعظم کلیسای شرق آشور، کشیش دانیال و با حضور اعضای کمیته ملی حافظه جهانی برای بررسی ثبت در فهرست جهانی برنامه حافظه جهانی یونسکو، مورد بازدید قرار گرفته است و بعد از انجام آزمایش های سال یابی به روش کربن 14 با تعیین دقیق عمر این کتاب اقدام ثبت جهانی خواهد شد.
در حال حاضر در بخش نسخ خطی کتابخانه مرکزی تبریز، قریب به 3429 نسخه کتب خطی و بیش از 10 هزار جلد نسخه نفیس چاپ سنگی، سربی و گراور افست نگهداری می‌شود. عمده‌ترین این کتاب‌های ارزشمند خطی و نفیس، توسط مرحومین حاج محمد و حاج حسین‌نخجوانی به کتابخانه ملی تبریز (مرکزی فعلی) اهدا شده‌اند.
وقف نامه ربع رشیدی نسخه منحصر به فرد، با دستخط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی (اولین نسخه ملی ثبت شده در حافظه جهانی یونسکو)، دیوان صاحب تبریزی با دستخط خود شاعر، کتاب نورالدین جامی با دستخط ایشان، کلیات دیوان امیر علیشیر نوایی، کتب خواجه نصیرالدین طوسی و … از مهم‌ترین کتب خطی ارزشمند موجود در کتابخانه مرکزی تبریز است.
به پیج اینستاگرام ، کانال تلگرام و ایتا “واژه” بپیوندید.