به گزارش واژه، تراز اکولوژیک دریاچه ارومیه ۱۲۷۴.۱ متر است و در واقع این دریاچه برای رسیدن به سطح اکولوژیک حدود چهار متر فاصله دارد و احیای این دریاچه و رساندن آن به سطح اکولوژیک در کنار اجرای طرح های احیا، به مشارکت مردمی و فرهنگ سازی نیاز دارد.
بهره برداری از تونل انتقال آب سد «کانی سیب» یکی از مهم ترین گام هایی بود که در دولت سیزدهم برای احیای این دریاچه برداشته شد و در مرحله نخست این طرح، سالانه ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از طریق این تونل به سمت دریاچه روانه می شود و فاز دوم نیز در دست اجراست.
با توجه به اینکه حدود ۸۹ درصد از حوضه آبریز این دریاچه در استان های آذربایجان غربی و کردستان قرار دارد بیشتر وظایف ستاد احیا برای دستگاه های این استان ها تعریف شده است، اما برای آذربایجان شرقی و شرکت آب منطقه ای این استان هم ۶ طرح احیا مشخص شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی با تشریح جزئیات ۶ طرحی که برای احیای دریاچه ارومیه از سوی این شرکت انجام شده یا در حال انجام است، گفت: تعادل بخشی آب های زیرزمینی و سطحی، انتقال پساب تبریز و عجب شیر به دریاچه ارومیه، لایروبی و مسیرگشایی رودخانه حوضه آبریز دریاچه، سردهنه سازی انهار سنتی، کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی و ارتقای بهره وری شبکه زهکشی قلعه چای ۶ طرحی است که برای این شرکت تعریف شده است.
انسداد هفت هزار و ۲۷۸ چاه برای تعادل بخشی به آب های زیزمینی و سطحی
یوسف غفارزاده با بیان اینکه انسداد چاه ها و استخرهای حاشیه رودخانه های منتهی به دریاچه ارومیه از جمله اقدامات شرکت برای تعادل بخشی به آب های زیرزمینی و سطحی و احیا دریاچه ارومیه است، اظهار کرد: تاکنون و از زمان تشکیل ستاد احیا، هفت هزار و ۲۷۸ حلقه چاه غیرمجاز با هماهنگی دستگاه قضا و نیروهای انتظامی مسدود شده اند که ۲ هزار حلقه از این تعداد در ۲ سال اخیر پرشده است.
وی اضافه کرد: همچنین سه هزار و ۶۵۴ کنتور هوشمند به منظور کنترل میزان برداشت از چاه های مجاز، در این نوع چاه ها نصب شده تا حقابه از چاه ها رعایت شود و آب های زیرزمینی نیز کاهش نیابد.
غفارزاده به جمع آوری ۵۰۲ دستگاه پمپ ثابت و سیار در حاشیه رودخانه های حوضه آبریز نیز اشاره کرد و گفت: ۴۸۹ مورد استخر نیز که به نوعی از حقابه دریاچه ارومیه استفاده می کردند قلع و قمع شدند.
وی از انسداد انهار سنتی در فصول غیرزراعی با هماهنگی جهاد کشاورزی خبر داد و گفت: این اقدام نیز با هدف احیای دریاچه و با انتقال آب این انهار در فصول غیرزراعی به سمت دریاچه صورت می گیرد.
انتقال پساب تبریز و عجب شیر به سمت دریاچه
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی به طرح انتقال پساب تبریز و عجب شیر به سمت دریاچه اشاره کرد و گفت: در این ۲ طرح که در ۲ سال گذشته به نتیجه رسیده شرکت آب منطقه ای استان وظیفه داشت تا با استفاده از لوله ۲ هزار مسیر ۴۰ کیلومتری را لوله گذاری کند که با تصمیم ستاد احیا و در ۱۰ کیلومتر اول که بیشتر برداشت غیرمجاز در این مسافت انجام می شد، لوله گذاری شد.
غفارزاده بیان کرد: این طرح با ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه کرد انجام شده و در مرداد سال قبل بهره برداری شد و در حال حاضر پساب تبریز تا ۱۰ کیلومتر پس از تصفیه خانه با لوله به سمت دریاچه انتقال داده می شود.
وی به طرح انتقال پساب عجب شیر به دریاچه نیز اشاره کرد و گفت: این طرح با ۲ هدف رساندن آب به بندر رحمانلو و احیا پرورش آرتمیا انجام شده و آماده بهره برداری است و برای این طرح ۳۰ میلیارد تومان هزینه شده است.
لایروبی و مسیرگشایی ۲۴۱ کیلومتری رودخانه های منتهی به دریاچه
غفارزاده به لایروبی و مسیرگشایی رودخانه حوضه آبریز برای رفع موانع موجود در مسیر آب اشاره کرد و گفت: این اقدام برای رسیدن راحت آب به دریاچه انجام شده است.
وی ادامه داد: در این راستا، رودخانه های آجی چای، مردق چای، صوفی چای، قلعه چای اوجان چای و اسکو چای و دیگر رودخانه های منتهی به دریاچه با طول ۲۴۱ کیلومتر لایروبی شدند.
غفارزاده افزود: تنها در ۲ سال گذشته ۶۰ کیلومتر از این رودخانه لایروبی، مسیرگشایی و اصلاح مسیر شده اند تا آب های روان به راحتی به سمت دریاچه جریان یابند.
سردهنه سازی انهار سنتی جهت مدیریت منابع آبی
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای با بیان اینکه سردهنه سازی انهار سنتی جهت مدیریت منابع آبی و کنتل میزان برداشت، یکی دیگر از طرح های این شرکت در راستای احیا دریاچه است گفت: ساخت این سردهنه ها جزو الزامات است تا حقابه قانونی هر نهر مشخص شود و از برداشت مازاد آب در فصول زراعی و غیرزراعی جلوگیری شود.
غفارزاده گفت: در این رستا در انهار مهم موجود در حوضه آبریز، ۲۲ سردهنه ساخته شده و ۴۵ سازه کنترل آب گیری نصب شده است تا مدیریت منابع آبی در نهرها با دقت انجام شود.
وی بیان کرد: در شبکه پایاب قلعه چای و زرینه رود نیز نسبت به ساخت سازه های اندازه گیری و لایروبی و اصلاح و بهسازی اقدام شده و ۲۵ میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده است.
کاهش ۴۰ درصدی آب مصرفی کشاورزی در مدت پنج سال
غفارزاده به کاهش ۴۰ درصدی آب مصرفی بخش کشاورزی از سدها و تاسیسات در حوضه آبریز دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: در راستای تحقق این طرح، ارتقا بهره وری شبکه زهکشی زرینه رود، علویان و قلعه چای مرمت و بازسازی شده تا ظرف مدت پنج سال، این کاهش مصرف تحقق یابد.
وی ادامه داد: به میزان ۴۰ درصد کاهشی که در مصرف آب در بخش کشاورزی اتفاق خواهد افتاد آب به پیکره دریاچه آزادسازی خواهد شد و این طرح نیز تاکنون ۳۰ میلیارد تومان هزینه در برداشته است.
ارتقای بهره وری شبکه زهکشی قلعه چای
غفارزاده به طرح ارتقای بهره وری در شبکه زهکشی قلعه چای عجب شیر به عنوان آخرین و ششمین طرح تعریف شده برای احیای دریاچه اشاره کرد و گفت: یک سری اقدامات در این شبکه انجام شده تا میزان بهره وری ارتقا یابد و در نتیجه آن، مصرف آب نیز کاهشی شود.
وی ادامه داد: در ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از جناح راست این شبکه که برای انتقال آب از لوله فولادی استفاده شده که این موضوع موجب کاهش پرت(اتلاف) آب و افزایش بهره وری شده است.
غفارزاده بیان کرد: برای این طرح احیا نیز ۵۰ میلیارد تومان از سوی آب منطقه ای آذربایجان شرقی هزینه شده است.
به پیج اینستاگرام ، کانال تلگرام و ایتا “واژه” بپیوندید.